از مهاجرت نخبگان تا کوچ شرکت‌های دانش بنیان

تلخ و تلخ‌تر از تلخ را اگر بخواهیم مصداق یابی کنیم، به دو گزاره خبری خواهیم رسید. تلخ، خبر مهاجرت نخبگان و صاحبان استعداد و ظرفیت‌های سرشار است. از بس شنیده ایم، برایمان عادی شده است. اصلا به فوق العادگی شرایط و تاراج سرمایه‌های واقعی را احساس نمی‌کنیم، حتی هوهوی تندبادی که برخاسته است، هم به گوشمان نمی‌رسد.

تاسف بار است این، اما تاسف بارتر و به دیگر معنا، تلخ‌تر از تلخ را باید این خبر دانست که رئیس جدید سازمان جهاددانشگاهی اعلام می‌کند: «از مهاجرت نخبگان به مهاجرت شرکت‌های دانش بنیان رسیده ایم.» روح ا... دهقانی فیروزآبادی با انتقاد از روند رو به رشد مهاجرت نخبگان می‌گوید: «این رویه اکنون در سایه حمایت‌هایی که از شرکت‌های دانش بنیان در کشور‌های دیگر به ویژه کشور‌های همسایه و عربی می‌شود و در غفلت مسئولان، به مهاجرت دسته جمعی نخبگان در قالب شرکت‌های دانش بنیان رسیده است.»

حرف‌های او مثل خنجر در جان می‌نشیند و به فریاد می‌آورد آدمی را که چرا باید چنین باشد؟ چرا آنانی که باید، به فکر این ایلغار دانش و نخبگان نیستند، آن هم در سالی که تاکید راهبردی رهبر معظم انقلاب، بر توجه به دانش بنیان هاست؟

ادامه خبر را بخوانید. وی معتقد است که کشورمان نیازمند شکل گیری یک نظام تولید ارزش و ثروت و قرار گرفتن هریک از اجزای این زنجیره سرجای خود است و می‌گوید: «درحال حاضر در کشورمان، همه اجزای یک زنجیره تولید ارزش شامل اندیشکده ها، کرسی‌های آزاداندیشی، دانشگاه‌ها و مراکز علمی، مراکز فناوری، پژوهشکده‌های فناوری و شرکت‌های دانش بنیان، مراکز نوآوری و تولیدکنندگان و بازار وجود دارند، اما این‌ها به شکل منظم پشت سر یکدیگر قرار نگرفته اند.» خب، چه کسی باید این زنجیره را مهندسی کند؟ چه نهادی باید نظم را اندام واره‌ای کند تا به نتایج موردنیاز برسیم؟ بی شک مردم کوچه وبازار که نباید چنین کنند. هرچه هست، برمی گردد به دولت و نهاد‌های حاکمیتی.

آن‌ها هستند که باید با بسترسازی برای استفاده از ظرفیت نخبگان و دانش بنیان ها، فضا و زمینه را برای ماندن آنان و امکان تبدیل ایده هایشان را به کالا و ارزش افزوده فراهم کنند. بدون فراهم سازی امکانات و تدبیر شرایط، شعار توسعه دانش بنیان‌ها به نتیجه نخواهد رسید. زنجیره کار باید کامل باشد. ظرفیت استفاده از تولید دانش بنیان، باید ایجاد و برای بازاریابی جهانی آن هم اقدام شود. این گونه شاید بتوانیم از تلخی خبر‌هایی از این دست تاحدودی بکاهیم. این کار هم نیازمند آن است که تکانی به خودشان بدهند مسئولان.